با شیوع ویروس کرونا در کشور و تعطیل شدن مراکز خرید، این امکان برای کسب‌وکارها فراهم شد تا با استفاده از بستر سایت‌های اینترنتی از بحرانی که در کمین فعالیتشان نشسته بود، عبور کنند.
شیوع ویروس کرونا در جهان شرایطی را رقم زد که مردم بیش از گذشته از بستر فضای مجازی برای تأمین مایحتاج و گذران زندگی خود استفاده کردند. گذشته از مسائل مربوط به آموزش و سرگرمی، یکی از بحران‌هایی که بسترهای فضای مجازی توانستند از آن جلوگیری کنند، افول کسب‌وکارها بود. تا پیش از شیوع کرونا، مردم با حضور در بازار و مراکز فروش کالای موردنیاز خود را خریداری می‌کردند اما زمانی که نشانه‌های اول این بیماری بروز و به دنبال آن مراکز خرید بسته شدند، کسب‌وکارها با مشکل مواجه شدند.
در این مدت شبکه‌های اجتماعی، کانال‌ها و بیش از همه سایت‌های فروش اینترنتی کالاهای نو و دست‌دوم توانستند بازوی کمکی برای کسب‌وکارها باشند. حالا با گذشت یک ونیم سال از نخستین مرتبه‌ای که شیوع کرونا در کشور گزارش شد، مردم و کسب‌وکارها به‌موازات یکدیگر از خریدوفروش حضوری منفک شده‌اند و بستر آنلاین توانسته نیاز همه را تأمین کند.
فروش اینترنتی کالا در کشور اکنون به جایگاهی دست‌یافته که به گفته «علی رهبری» رئیس مرکز توسعه تجارت الکترونیکی «ارزش اسمی معاملات الکترونیکی در سال ۹۹ به ۱۰۹۷ هزار میلیارد تومان رسیده که نسبت به سال قبل ۲.۶ برابر داشته است»، ضمن این‌که رشد تراکنش‌ها نیز به عدد سه هزار میلیارد تراکنش رسیده است. تعداد صدور نماد اعتماد الکترونیکی نسبت به سال قبل ۲ برابر شده که حکایت از تأثیر هوشمند سازی و کاهش زمان صدور «اینماد» دارد.
رشد ۶.۸ برابری تجارت الکترونیکی
از سال ۹۵ تجارت الکترونیکی با رشد ۶.۸ برابری مواجه شد. هرچند تأثیر کرونا بر رشد تجارت الکترونیکی بی‌تأثیر نیست اما باید به این نکته توجه کرد که توسعه شاخص‌هایی زیرساختی باعث شد در شرایطی که اغلب صنایع با رکود مواجه بودند، تجارت الکترونیکی به‌عنوان بخش نوپای اقتصاد، باقدرت پیش برود و سهم خوبی را از بازار کسب کند.
۱۸ میلیون کاربر آگهی منتشر کردند
گزارش سالیانه منتشرشده از یکی از پلتفرم‌هایی که به فروش کالای دست‌دوم معروف است اما با شیوع کرونا کالاهای تولیدی و نو نیز در آن به فروش می‌رسد، نشان می‌دهد در یک سال گذشته ۱۸ میلیون و ۵۱۹ هزار کاربر در این پلتفرم آگهی فروش وسایل در دسته‌بندی‌های مختلف را منتشر کرده‌اند. جزئیات بیشتر آگهی‌ها حکایت از این دارد که به‌واسطه این تعداد کاربر، ۱۲۹.۵ میلیون آگهی منتشرشده و سهم هر خانوار ایرانی ۵ آگهی در یک سال است. ۸۸ درصد از این افراد هیچ هزینه‌ای برای انتشار آگهی خودپرداخت نکرده‌اند.
فروش و اجاره خانه در صدر آگهی‌ها
بنابراین گزارش، بیشترین تعداد آگهی‌ها مربوط به «خانه» است. در این دسته ۶ میلیون و ۵۶۲ هزار نفر اقدام به انتشار آگهی کرده‌اند. رتبه دوم بیشترین تعداد آگهی معلق به «املاک» است و وسایل نقلیه، لوازم الکترونیکی، وسایل شخصی، سرگرمی و فراغت، خدمات به ترتیب در رتبه‌های بعدی قرارگرفته‌اند. آمار نشان می‌دهد بهمن سال گذشته، بیشترین تعداد آگهی (بیش از ۱۲ میلیون آگهی) از سوی کاربران منتشرشده است.
توسعه بازار آفلاین
شیوع ویروس کرونا و تعطیلی بسیاری از کسب‌وکارها، کاربران را به استفاده از امکانات پلتفرم‌های فروش آفلاین و دسترسی به مشتریان آنلاین سوق داد که این مسئله باعث رشد ۴۲ درصدی بازدیدها شد و تعداد بازدید یکتا از آگهی‌ها را به ۴۱ میلیارد بازدید رساندند.
کاربران این پلتفرم در شهر تهران با ثبت ۳۰ میلیون آگهی، حدود یک‌چهارم کل آگهی‌ها را به خود اختصاص داده‌اند. بیشترین رشد آگهی در شهرها نسبت به سال مربوط به سلماس و میاندوآب است که هرکدام رشد پنج برابری را تجربه کرده‌اند.
مبل؛ پرتکرارترین کلیدواژه
پرتکرارترین کلیدواژه در این پلتفرم «مبل» است که حدود سه‌میلیونی بار توسط کاربران جست‌وجو شده است. این در حالی است که این واژه سالیانه ۶۸۴ هزار مرتبه در گوگل جستجو می‌شود.
۵۵ هزار کاربر مسدود شدند
قوانینی که در این پلتفرم‌ها وجود دارد باعث شده ۵۵ هزار کاربر به دلیل فعالیت‌های غیرقانونی یا گزارش سایر کاربران مسدود شوند که نسبت به سال قبل بیش از ۱۷ درصد افزایش داشته است.
آمار مربوط به مسکن نیز، آمار جذابی است که می‌تواند راهنمای خوبی برای افرادی باشد که شغلشان ساخت‌وساز است و قصد دارند بهترین سرمایه‌گذاری را انجام دهند.
در یک سال گذشته ۷ میلیون آگهی فروش آپارتمان در این پلتفرم منتشرشده که ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار آگهی مربوط به اجاره آپارتمان است. مناطق ۱، ۲ و ۵ پر آگهی‌ترین مناطق شهر تهران هستند و منطقه ۲۲، بیشترین رشد تعداد آگهی فروش آپارتمان مسکونی را به خود اختصاص داده است.
مناطق ۱۲ و ۱۴ نیز دارای بیشترین رشد تعداد آگهی اجاره آپارتمان مسکونی هستند و نسبت به سال گذشته ۴۶ درصد رشد داشته‌اند. اجاره‌نشین‌ها در تهران دنبال خانه‌های بزرگ نیستند، مشهدی‌ها بیشتر به دنبال خرید آپارتمان‌های نوساز هستند، ۱۰ درصد از کل آگهی‌های اجاره ملک در کشور مربوط به آپارتمان‌های نوساز است.
رکود بازار مسکن
در سال ۱۳۹۹ به دلیل ادامه شیوع ویروس کرونا و عدم ثبات اقتصادی، میل به ساخت‌وساز کاهش پیداکرده است. سهم آپارتمان‌های نوساز از کل آپارتمان‌های آگهی شده برای فروش در دو شهر پر آگهی (تهران و کرج) در سال ۱۳۹۹ حدود ۵ درصد در مقایسه با سال قبل کاهش‌یافته است.
کوچ مردم به مناطق جنوبی تهران
در بین ۶۰ محله‌ای که بیشترین بازدید برای هر آگهی فروش آپارتمان را داشته‌اند، ۵۸ محله در نیمه جنوبی شهر تهران بوده است.
در شهر تهران سهم سود ودیعه از کل درآمد صاحب‌خانه یعنی مبلغ اجاره به‌اضافه سود ودیعه، از ۴۴ درصد در سال ۱۳۹۸ به ۴۷ درصد در سال ۱۳۹۹ رسیده، دلیل این رشد، وجود تورم‌های بالا در یک سال اخیر است.
در دسته خودرو ۸ میلیون و ۶۰۰ هزار آگهی منتشرشده که ۵۲ درصد آن مربوط به شهرهای تهران، مشهد، شیراز، اصفهان و کرج است. ارزش معاملات خودرو در این پلتفرم ۲۷ هزار میلیارد تومان برای انجام بیش از ۱۷۶ هزار معامله بوده است.
پراید صندوق‌دار در صدر
با توجه به قیمت خودرو، به ترتیب پراید صندوق‌دار، پژو ۲۰۶، پژو ۴۰۵، پژو پارس و سمند بیشترین تعداد آگهی را به خود اختصاص داده‌اند. به‌طور میانگین خودروهایی باقیمت کمتر از ۷۵ میلیون تومان، پربازدید‌ترین آگهی‌های خودرو را به خود اختصاص داده‌اند.
قیمت خودرو صفرکیلومتر در سال ۱۳۹۹ بیشترین رشد را در مهرماه تجربه کرده است. در این ماه، میانگین قیمت خودروهای نو داخلی و وارداتی به ترتیب ۴۲ درصد و ۳۴ درصد نسبت به شهریور ۱۳۹۹ افزایش‌یافته است. همچنین نسبت به مهر ۱۳۹۸ قیمت خودرو حدوداً ۵/۳ برابر شده است.
همچنین «آذر» تنها ماه سال ۱۳۹۹ بود که متوسط قیمت خودروهای صفرکیلومتر داخلی در مقایسه با یک ماه قبل کاهش یافت.
بازگشت پیکان
۱۷۶ هزار آگهی پیکان در سال ۹۹ در این پلتفرم به ثبت رسیده است. پیکان از سال ۱۳۴۶ تا ۱۳۸۴ در ایران تولید می‌شد که در این ۳۸ سال به‌طور متوسط سالانه بیش از ۶۰ هزار خودرو پیکان تولیدشده است. تعداد آگهی‌های پیکان در سال ۱۳۹۹ حدود سه برابر تولید متوسط سالانه پیکان در ایران بوده است.
معاملات ۵.۵ هزار میلیارد تومانی لوازم الکترونیکی
ارزش تخمینی معاملات لوازم الکترونیکی ۵.۵ هزار میلیارد تومان است. ۶ میلیون و ۳۰۰ هزار آگهی تلفن همراه منتشرشده که ۴۵ درصد آن مربوط به گوشی سامسونگ است. برندهای اپل و هواوی نیز در رده‌های بعدی قرار دارند.
همچنین ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار آگهی در زیر دسته وسایل آشپزخانه منتشرشده‌اند که بیشترین آن به ترتیب مربوط به وسایل آشپزی و غذاخوری، ماشین ظرف‌شویی، ماکروویو و گاز است. ارزش معاملات تخمینی لوازم‌خانگی در این پلتفرم ۶.۴ هزار میلیارد تومان است.
