مجمع جهانی اقتصاد (WEF) در دهمین نسخه گزارش سالانه خود، آخرین فهرست از فناوریهایی که قرار است در سه تا پنج سال آینده جهان را تحت تأثیر قرار دهند، اعلام کرد. گزارش این مجمع با عنوان «۱۰ فناوری برتر در حال ظهور در سال ۲۰۲۱»، در ۱۶ نوامبر سال جاری منتشر شد.
مجمع جهانی اقتصاد در بیانیه مطبوعاتی در همین ارتباط گفت، فناوری، علاوه بر ایفای نقش مؤثر در مدیریت تغییرات آب و هوایی و سلامت عمومی، در یافتن راهحلهایی برای بسیاری از چالشهای جهان مفید خواهد بود. فناوریهای نوظهور در سال جاری، ضمن اثبات سرعت شگفتانگیز نوآوری انسان، نگاهی اجمالی به آینده پایدارتر و سالمتر را نیز ارائه میدهند. فهرست منتشرشده در این گزارش، بر اساس چندین معیار و با تلاش کارشناسان انتخابی مجمع جهانی اقتصاد و Scientific American تهیهشده است.
در این گزارش آمده است که فناوریهای نوظهور، علاوه بر اینکه نویدبخش مزایای عمده برای جوامع و اقتصادها میباشند، برای سرمایهگذاران و محققان نیز جذاب هستند و انتظار میرود که ظرف پنج سال آینده به مقیاس قابلتوجهی پیشرفت کنند.
«کربنزدایی»، یکی از ۱۰ پیشرفت برتر در حوزه فناوری است که در این فهرست قرار دارد. بر اساس این گزارش، درحالیکه کشورها برای اجرای تعهدات خود برای مقابله با تغییرات آب و هوایی رقابت میکنند، بسیاری از فناوریهایی که راهحلهایی با ردپای کربن پایینتر ارائه میدهند یا دیاکسید کربن موجود در هوا را حذف میکنند، باید سریعاً افزایش یابند. این فناوریها شامل تهویه مطبوع با انتشار خالص صفر، سیمان کمکربن، منابع انرژی تجدید پذیر و پروتئین غیر گوشتی و غیره خواهد بود.
در این فهرست، «محصولات خود بارور» بهعنوان یکی دیگر از فناوریهای برتر قرار دارند. تأمین غذا برای جمعیت رو به رشد جهان بهشدت به کودهای صنعتی حاوی نیتروژن مانند آمونیاک وابسته است که تولید آن یک تا دو درصد از انتشار دیاکسید کربن جهانی را تشکیل میدهد. رویکردهای مهندسی جدید، گیاهان زراعی را قادر میسازد تا با تقلید از رابطه همزیستی بین ریشههای گیاه و باکتریهای خاک که در طبیعت وجود دارد، کود خود را تولید کنند.
سومین فناوری ذکرشده، «حسگرهای تنفسی تشخیص بیماری» است. تنفس انسان حاوی بیش از ۸۰۰ ترکیب است که فنآوریهای جدید حسگرهای تنفسی این ترکیبات را تجزیهوتحلیل میکنند و تغییرات در غلظت ترکیبات مرتبط با بیماریها را تشخیص میدهند. آزمایش در مراحل اولیه، پتانسیل فنآوریهای حسگر تنفس را برای تشخیص کووید ۱۹، سل و سرطان نشان داده است.
یکی دیگر از فناوریهای برتر، «تولید دارو بر اساس تقاضا» است. بهطور سنتی، داروها در دستههای بزرگ از طریق یک فرآیند چندمرحلهای پراکنده در بسیاری از نقاط در سراسر جهان ساخته میشوند. فناوری پنجم، «انرژی حاصل از سیگنالهای بیسیم» است. دستگاههایی که برای کار کردن به انرژی زیادی نیاز ندارند، مانند ضربانسازها و ساعتهای هوشمند، بهزودی میتوانند از طریق سیگنالهای وای فای و ۵ جی بهصورت بیسیم شارژ شوند.
«مهندسی روند پیری بهتر» یکی دیگر از فناوریهای موجود در این لیست است. تحقیقاتی که درک مکانیسمهای روند پیری را میسر و توسعه درمانهای هدفمند را امکانپذیر میکند که روزی میتواند از زوال عقل و سایر بیماریهای مرتبط با سن جلوگیری کند و منجر به افزایش سن سلامت شود. «آمونیاک سبز» نیز یکی دیگر از ۱۰ مورد برتر است. آمونیاک سبز از منابع هیدروژن سبز ساختهشده است و میتواند کودهای سازگار با محیطزیست را برای محصولات کشاورزی فراهم کند. «دستگاههای نشانگر زیستی بیسیم» یکی دیگر از این موارد است. بسیاری از بیماریهای رایج حاد و مزمن مانند سرطان و دیابت، برای نظارت در ردیابی پیشرفت، به خونگیریهای مکرر نیاز دارد. نوآوریها در حسگرهای بیسیم، قابلحمل و پوشیدنی که در لباس یا لنزهای تماسی ادغامشدهاند، بهزودی میتوانند این اطلاعات حیاتی را بهطور مداوم کنترل کنند.
«خانههای سهبعدی چاپشده» نیز در لیست ۱۰ فناوری نوظهور برتر قرار دارد. ساخت خانههایی با چاپگرهای سهبعدی میتواند به مقابله با چالش مسکن ناکافی برای ۱.۶ میلیارد نفر در سراسر جهان کمک کند. دهمین مورد در این لیست، «اینترنت اشیاء (IoT)» است. این گزارش خاطرنشان میکند که حداقل ۱۰ میلیارد دستگاه فعال، اینترنت اشیا را تشکیل میدهند. این رقم در ۱۰ سال آینده بیش از دو برابر خواهد شد. حسگرها در اینترنت اشیا میتوانند اطلاعات حیاتی در مورد آبوهوا، شرایط خاک، سطح رطوبت، سلامت محصول، فعالیتهای اجتماعی و مجموعههای اطلاعات ارزشمند دیگر را ثبت و گزارش کند.
جرمی یورگن، مدیرعامل مجمع جهانی اقتصاد هدف از انتشار این فهرست را شناسایی فناوریهایی ذکر کرد که بیشترین پتانسیل تأثیرگذاری رادارند، اما در آینده، فهرستی متنوع و الهامبخش ارائه خواهد شد. تکتک فناوریها، پتانسیل حل چالشهای بزرگ جهانی رادارند.