ناصر ریاحی، رئیس هیئت مدیره اتاق مشترک بازرگانی ایران و اتریش در مصاحبه ای به بررسی ابعاد مختلفی از روابط تجاری، اقتصادی ایران و اتریش و نیز روابط این دو کشور در دوران پسابرجام پرداخته است.
- نمودهایی از ویژگی‌ها و جذابیت‌های تجاری، اقتصادی و توریستی اتریش را به‌طور مختصر بیان بفرمایید
اتریش به‌عنوان کشوری در مرکز اروپا در همسایگی آلمان، جمهوری چک، اسلواکی، مجارستان، سوئیس و ایتالیا قرار دارد. این کشور از منظر تولید ناخالص ملی، شاخص توسعه انسانی و شاخص‌های کیفیت زندگی در رتبه بسیار مناسبی در جهان قرارگرفته است. از نظر تجاری و اقتصاد، اتریش به‌عنوان یکی از پایدارترین و توسعه‌یافته‌ترین اقتصادهای جهان مطرح است و صنایع غذایی، دارویی، بخش‌های خدماتی، بخش کشاورزی و… از توسعه و پتانسیل صادراتی بالایی برخوردار هستند. نقش پررنگ بنگاه‌های کوچک و متوسط و کاهش سطح مالکیت دولت بر بنگاه‌ها باعث شده تا زمینه‌های همکاری دوجانبه و چندجانبه بسیاری پیش روی شرکت‌های اتریشی قرار گیرد.
- همکاری‌های اقتصادی ایران و اتریش دارای چه سوابقی است؟
ارتباطات مستند و ثبت‌شده دیپلماتیک دو کشور ایران و اتریش به اوایل قرن ۱۶ میلادی برمی‌گردد. این یعنی ایران و اتریش نزدیک به ۵۰۰ سال ارتباط دیپلماتیک ثبت‌شده دارند. روابط ایران و اتریش در سایه تأسیس دارالفنون و حضور معلمان اتریشی در این مدرسه وارد فاز جدیدی شد. این روابط در دوره‌های آتی وارد فاز اقتصادی، آموزشی و تجاری جدیدی شد و در دهه اخیر، مخصوصاً پس از توافق هسته‌ای وین، ارتباط تجاری ایران و اتریش افزایش چشمگیری داشت گرچه شرایط کرونا و وضع دوباره تحریم‌ها مانع بزرگی پیش روی همکاری‌های اقتصادی دو کشور قرار داده است اما ما امیدوارم که شرایط در آینده به سمتی پیش برود که بتوانیم قطار تجارت دو کشور را در مسیر بهتری به حرکت دربیاوریم.
- وضعیت فعلی همکاری‌های تجاری ایران و اتریش چگونه است؟
پاندمی کرونا و نیز تحریم‌های کشورهای غربی باعث شده تا روند فعلی همکاری‌های تجاری ایران و اتریش به‌کندی انجام شود.
- برای تجارت با اتریش چه روندی را باید طی کرد؟
ساختار اقتصادی و تجاری اتریش با سایر کشورهای اتحادیه اروپا تفاوت زیادی ندارد. اگرچه وجود نهادهایی مانند اتاق فدرال اتریش، وزیر امور اقتصادی و دیجیتال اتریش و نهادهای همسوی آن در ایران مانند اتاق مشترک بازرگانی ایران و اتریش باعث شده تا روند تجارت با اتریش تسهیل شود. پیشنهاد ما برای علاقه‌مندان تجارت با اتریش، تماس با دبیرخانه اتاق مشترک بازرگانی ایران و اتریش است تا همکاران ما پس نیازسنجی صحیح نسبت به ارائه مشاوره‌های تخصصی اقدام نمایند.
- چه فرصت‌ها و ظرفیت‌هایی بین دو کشور برای افزایش سطح همکاری‌ها وجود دارد؟
حوزه‌هایی مانند شرکت‌های نوپا و استارتاپی، صنایع دارویی، ماشین‌آلات، کاغذ و کارتن و صنایع فلزی ازجمله مواردی هستند که می‌توان در مسیرهای همکاری دوجانبه موردبحث و تبادل‌نظر قرار گیرند.
- چه مشکلات و موانعی بر سر راه همکاری‌های دو کشور وجود دارد؟
عمده موانع همکاری‌های دوجانبه، به نبود شناخت کافی از شرایط و روند تجاری دو کشور و نیز وجود تحریم‌های بانکی و تجاری محدود می‌شود.
- تا چه حد امکان سرمایه‌گذاری در دو کشور وجود دارد و تا چه این فرصت‌ها قابل‌دستیابی است؟
باز شدن دروازه سرمایه‌گذاری و سرمایه پذیری در هر کشور ضرورتاً به میزان شناخت تجار، بازرگانان و سرمایه‌گذاران بستگی دارد. طبعاً با توجه به شرایط خاص اقتصادی ایران و وجود فرصت‌های بی‌شمار سرمایه‌گذاری، این بستر برای سرمایه‌گذاران اتریشی وجود دارد که حضور پررنگ‌تری در بازارهای ایران داشته باشند. اگرچه این امر مستلزم فراهم آوردن شرایط حضور سرمایه‌گذاران، رفع موانع و بروکراسی‌های اداری موجود و معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری به تجار است. مشابه همین امر در کشور اتریش نیز وجود دارد اما آغاز سرمایه‌گذاری در یک کشور اروپایی به شناخت قوانین و بهره‌گیری از نظرات متخصصین متکی است که این امر با همکاری اتاق مشترک بازرگانی ایران و اتریش امکان‌پذیر است.
- چه کالاها و خدمات ایرانی مزیت رقابتی بیشتری برای حضور در بازار اتریش را دارند؟
اتریش به‌عنوان عضو اتحادیه اروپا، تمامی قوانین و مقررات مربوط به اتحادیه گمرکی اتحادیه اروپا ((EUCU را اجرا می‌کند. هر کالا و یا خدماتی که بتواند استانداردهای لازم جهت حضور در بازار اتریش را کسب کند می‌تواند به بازارهای این کشور وارد شود. در کنار این‌ها، سرمایه‌گذاری و حمایت اتریش از شرکت‌های نوپا و استارتاپ ها و نیز بستر بسیار مناسب این کشور برای فعالیت‌های حوزه گردشگری سبب شده تا فرصت‌های بسیار خوبی برای شرکت‌ها جهت حضور در بازار اتریش فراهم شود.
- چه شیوه‌ای را برای حضور در بازار اتریش مناسب‌تر می‌دانید؟
همان‌طور که قبلاً هم ذکر شد حضور در بازار کشورهای عضو اتحادیه اروپا بر اساس روند و چارچوب مشخص و سازمان‌یافته‌ای صورت می‌پذیرد. آشنایی با این روند و ارائه خدمات و تولید کالای همسو با این استانداردها می‌تواند فرایند ورود هر شرکتی را به بازارهای جهانی تسهیل نماید.
- چشم‌انداز روابط تجاری ایران و اتریش را چگونه می‌بینید؟
وین، به‌عنوان نقطه ثقل روند مذاکرات احیای برجام می‌تواند در آینده‌ای نزدیک به‌عنوان یک شریک تجاری و اقتصادی قابل‌اعتماد و قابل‌اتکا مطرح شود. با مروری بر ارتباطات تجاری دو کشور در طی سال‌های اخیر با این واقعیت مواجه خواهیم شد که هر زمان دو کشور عزمی محکم برای توسعه تجارت داشتند، مسیر تجاری دو کشور و نیز میزان مراودات دو کشور نیز با افزایش قابل‌ملاحظه‌ای مواجه شده است. ما امیدواریم که رسیدن به نتیجه در مذاکرات برجام، خود آغازی باشد برای قدم برداشتن در مسیر همکاری‌های اقتصادی، تجاری، آموزشی، فرهنگی و …