در سال ۲۰۱۰ نقشه راهبردی «اروپا ۲۰۲۰» جایگزین نقشه راهبردی لیسبون شد. اروپا ۲۰۲۰ در واقع، استراتژی اروپا برای اشتغال و رشد هوشمند، پایدار و یکپارچه است که بر اساس ۵ هدف محوری اتحادیه پایهریزی شده و با ۸ شاخص اصلی اندازهگیری میشود. این برنامه در واقع شاخص توسعه اتحادیه برای فاصله زمانی بین ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ بود.
اهداف اصلی نقشه راهبردی اروپا ۲۰۲۰
۵ هدف اصلی تعریفشده شورای اروپا ازاینقرارند:
- در بین گروه سنی ۲۰ تا ۶۴ سال باید برای رسیدن به نرخ اشتغال ۷۵ درصد تلاش شود.
شرایط برای پژوهش و توسعه باید بهبود یابد. هدف اصلی در اینجا این است که سهم سرمایهگذاری دولتی و خصوصی در این حوزه ۳ درصد تولید ناخالص داخلی را شامل شود.
- هدف محوری «تغییر اقلیمی و اقتصاد انرژی پایدار» که خود سه هدف را شامل میشود:
- کاهش ۲۰ درصدی آلودگیهای ناشی از گازهای گلخانهای نسبت به سال ۱۹۹۰
- افزایش سهم انرژیهای تجدید پذیر به بالای ۲۰ درصد
- افزایش ۲۰ درصدی بازدهی انرژی
بهبود سطح تحصیلات بهخصوص کاستن از سهم ترک تحصیل از ۱۵ درصد به زیر ۱۰ درصد (افرادی که بین ۱۸ تا ۲۴ سال سن دارند و تحصیلات اجباری را گذرانده ولی موفق به اخذ دیپلم نشدهاند) و همچنین در بین گروه سنی ۳۰ تا ۳۴ سال، افزایش سهم افرادی که تحصیلات عالیه دانشگاهی یا معادل آن را دارند. ۳۱ درصد افراد بین ۳۰ تا ۳۴ ساله اهل اتحادیه چنین شرایطی داشتند و این نرخ بین افراد باید به ۴۰ درصد میرسید.
کاهش خطر فقر و محرومیت اجتماعی. بر این اساس باید کشورهای عضو، تعداد افراد در خطر فقر اتحادیه را (هرکدام بر اساس معیارهای داخلی خود) درمجموع ۲۰ میلیون نفر کمتر کنند که این به معنای کاهش ۲۵ درصدی بود. برای رسیدن به این هدف اتریش میبایستی تعداد افراد در معرض خطر فقر یا محرومیت اجتماعی خود را ۲۳۵ هزار نفر کم میکرد.
میزان موفقیت اتریش در اجرای برنامه
میزان موفقیت اتریش در اجرای برنامه راهبردی اروپا ۲۰۲۰ با ارزیابی ۸ شاخص صورت گرفته است و اتریش بر اساس اعلام اداره فدرال آمار در اوت ۲۰۲۰ به وضعیت ذیل در این شاخصها رسید:
نرخ اشتغال: این نرخ خود بر مبنای جنسیت هم تقسیمشده است. درمجموع نرخ اشتغال افراد در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۰ یعنی سال پایانی برنامه، ۷۳.۱ درصد بود. نرخ اشتغال مردان ۷۹ و زنان ۶۷.۳ درصد بود. نرخ اشتغال در اتریش در این سال ۷۶.۸ درصد و بین مردان ۸۱.۲ درصد و برای زنان ۷۲.۴ درصد بود. لذا هدف اول در سطح کشورهای اتحادیه برای زنان برخلاف مردان، محقق نشد. البته در اتریش نرخ اشتغال بالاتر از سقف موردنظر هم برای مردان و هم برای زنان بود.
شاخص سهم سرمایهگذاری در پژوهش و توسعه: این شاخص که بایستی به ۳ درصد از تولید ناخالص داخلی میرسید در سال ۲۰۲۰ برای کل اتحادیه بهطور متوسط ۲.۲ درصد بود. لذا اتحادیه درمجموع به این هدف نرسید. این نرخ در اتریش ۳.۲ درصد و بالاتر از سقف هدف بود. اتریش از این لحاظ بعد از سوئد با ۳.۳ درصد قرار گرفت.
کاهش آلودگی گازهای گلخانهای نسبت به سال ۱۹۹۰: اگر آلودگی تولیدی این سال را بهعنوان سال پایه ۱۰۰ در نظر بگیریم، هدف کاهش ۲۰ درصدی بود. بر اساس این شاخص در سال ۲۰۲۰ در سطح اتحادیه تولید گازهای گلخانهای به ۷۹.۳ درصد رسید. این بدان معنا بود که اتحادیه به هدف کلی خود رسید. در اتریش اما به ۱۰۲.۷ رسید و این بدان معنی بود که نهتنها کاهش نیافته بود که در اتریش شاهد افزایش هم بودیم.
سهم انرژیهای تجدید پذیر از مصرف ناخالص داخلی: بر اساس برنامه باید به بالای ۲۰ درصد میرسید. در سال ۲۰۲۰ این سهم در میانگین کشورهای اتحادیه اروپا به ۱۸.۹ درصد رسید. در اتریش این سهم بسیار بالاتر و در سطح ۳۳.۸ درصد قرار گرفت.
مصرف نهایی انرژی بر اساس سال پایه ۲۰۰۸: این مصرف حدود ۱.۱۰۸ میلیون تن معادل نفتی بود. انرژی پایه ورودی نیز ۱۶۹۷ میلیون تن معادل نفتی بود. برپایه برنامه یورو ۲۰۲۰ بایستی بازدهی انرژی ۲۰ درصد افزایش مییافت. لذا بایستی تا سال ۲۰۲۰ انرژی پایه ورودی به ۱۴۸۳ میلیون تن معادل نفتی و مصرف نهایی ۱۰۸۶ میلیون تن میشد. بر اساس آمار سال ۲۰۲۰ در سطح اتحادیه انرژی پایه ورودی به حدود ۱.۳۵۷ میلیون تن و مصرف نهایی به حدود ۹۸۹ میلیون تن معادل نفتی رسید؛ یعنی در هر دو مورد اتحادیه به هدف رسیده است؛ اما اتریش میزان انرژی پایه ورودی را به ۳۱.۸ میلیون تن معادل نفتی و مصرف نهایی را به ۲۷.۹ میلیون تن معادل نفتی رساند که بالاتر از میزان هدفگذاری شده است.
شاخص ترک تحصیل زودهنگام: این شاخص نیز برای ارزیابی توسعه از حیث آموزشی اهمیت دارد. این شاخص مربوط به سهم افرادی از جامعه میشود که بین ۱۸ تا ۲۴ سال سن دارند و تنها تحصیلات سطح یک که اجباری هستند را طی کردهاند. در اتریش تحصیل تا اتمام ۱۴ سالگی پایه ۹ اجباری است. افرادی که در سطوح بالاتر آموزش و فارغالتحصیلی نداشتهاند و بین ۱۸ تا ۲۴ سال سن دارند در این شاخص موردمحاسبه قرار میگیرند. سهم این افراد باید بر اساس برنامه یورو ۲۰۲۰ به زیر ۱۰ درصد برسد. این سهم در سال ۲۰۲۰ در بین کل کشورهای اتحادیه درمجموع به ۱۰.۲ درصد رسید. البته بین مردان جوان این سهم ۱۱.۹ درصد و بین زنان جوان ۸.۴ درصد رسید. در اتریش وضعیت بهتر بود. درمجموع تنها ۷.۸ درصد از جوانان بین ۱۸ تا ۲۴ سال فقط تحصیلات اجباری را طی کرده بودند. بین پسران این سهم ۹.۵ درصد و بین دختران ۶.۱ درصد بود.
سهم افراد بین ۳۰ تا ۳۴ سال که دارای تحصیلات عالیه هستند: هدف برنامه یورو ۲۰۲۰ آن بود که بیش از ۴۰ درصد افراد در این بازه سنی تحصیلات عالیه داشته باشند. در سطح اتحادیه بهطورکلی در سال ۲۰۲۰ ۴۰.۳ درصد از این افراد اینگونه بودند. این سهم در بین مردان البته ۳۵.۱ درصد و در بین زنان ۴۵.۶ درصد بود. در اتریش نیز ۴۲.۴ درصد از افراد در این بازه سنی چنین شرایطی را داشتند. این سهم در بین مردان اتریش ۳۹.۳ درصد و در بین زنان ۴۵.۶ درصد بود.
خطر فقر و محرومیت اجتماعی: بر اساس آخرین آمار در سطح اتحادیه در سال ۲۰۱۸ ۲۱.۶ درصد افراد در معرض چنین خطری بودهاند. آمار مشخصی از اتحادیه بهطورکلی برای سال ۲۰۱۹ منتشرنشده است؛ اما در اتریش این آمار در سال ۲۰۱۸ درمجموع ۱۷.۵ درصد و در سال ۲۰۱۹ نیز ۱۶.۹ درصد بوده است.
منابع:
- https://www.statistik.at/web_de/statistiken/internationales/europaeische_indikatoren/index.html#index1
- https://www.ams-forschungsnetzwerk.at/downloadpub/AMS_info_310.pdf