خانم اورسلا فوندرلاین رئیس کمیسیون اروپایی به همراه داوید ساسولی رئیس پارلمان و آنتونیو کوستا نخستوزیر پرتغال (رئیس دورهای اتحادیه اروپایی) طی کنفرانس مطبوعاتی مشترک در تاریخ ۱۲ فوریه ۲۰۲۱ پایان روند تصویب نهایی بسته احیاء و مقاومت اتحادیه اروپایی و آغاز روند اجرایی آن را اعلام نمودند.
این بسته کمک مالی ۷۵۰ میلیارد یورویی موسوم به Next Generation EU تکمیلکننده برنامه بودجه عمومی اتحادیه برای دوره ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۷ میباشد (رجوع شود بهضمیمه). جزئیات این بسته کمکی پس از جدالی چندماهه، نهایتاً در نشست وزرای دارایی کشورهای عضو در ۲۱ ژوئیه ۲۰۲۰ موردتوافق قرارگرفته و در تاریخ ۱۷ دسامبر ۲۰۲۰ نیز به تصویب شورای اتحادیه اروپایی رسیده بود.
در راستای تأمین نقدینگی برنامه بازسازی، بانک مرکزی اروپا در نوامبر ۲۰۲۰ اعلام کرد در چارچوب برنامه خرید اضطراری در زمان همهگیری (PEPP) اوراق قرضهای به ارزش ۷۲۰ میلیارد یورو تا مارس ۲۰۲۲ منتشر خواهد شد.
[/vc_column_text][vc_column_text]منابع صندوق احیاء اروپایی قرار است در قالب وامهای کمبهره و کمکهای بلاعوض برای بازسازی اقتصاد اروپا تا سال ۲۰۳۰ هزینه شود. بیشترین مبالغ برای کمک به بهبود شرایط بازار کار داخلی اروپا اختصاص مییابد و بهروزرسانی زیرساختهای فناوری و مخابرات و خطوط حملونقل ریلی میان کشورها، از دیگر اولویتهای اعلامشده میباشد. در حال حاضر قرار است تا ۲۷ درصد از بودجه RRF برای مسائل مربوط به تغییرات آب و هوایی، اقلیمی و محیطزیست و ۲۰ درصد از آن نیز برای توسعه زیرساختهای دیجیتالی مورد بهرهبرداری قرار گیرد.
کشورهای بلغارستان، کرواسی، یونان، لتونی، رومانی، اسلواکی، لیتوانی، پرتغال و لهستان کمکهای بیشتری را نسبت به دیگر کشورها دریافت مینمایند. ۶۷۲.۵ میلیارد یورو از مجموع سرمایه این صندوق برای بهبود و بازسازی اقتصاد به اعضا پرداخت خواهد شد که متشکل از ۳۱۲.۵ میلیارد یورو کمکهای بلاعوض و ۳۶۰ میلیارد یورو وامهای کمبهره میباشد.
کشورهایی که در دوران کرونا با مشکلات بیشتری روبرو بودهاند و بیشترین آسیب اقتصادی را از این شرایط متحمل شدهاند، دریافتی بیشتری از منابع این صندوق خواهند داشت. بهعنوان نمونه ایتالیا ۶۵.۵ میلیارد یورو و اسپانیا حدود ۵۹ میلیارد یورو کمکهای بلاعوض دریافت خواهند کرد و همچنین میزان وامهای تخصیصیافته نیز حداکثر ۶.۸ درصد از ارزش تولید ناخالص داخلی کشورها در سال ۲۰۱۹ خواهد بود.
آلمان نیز ۲۷.۷ میلیارد یورو کمک بلاعوض دریافت خواهد کرد. در این میان اتریش تنها ۳.۳ میلیارد یورو کمک بلاعوض دریافت میکند.
کشورها میبایست برنامه مدونی را به کمیسیون ارائه دهند تا بتوانند در چند مرحله مبالغ معینشده را دریافت نمایند و در هر مرحله ملزم به ارائه گزارش عملکرد کاملی میباشند. کشورهای عضو میتوانند از ۱۸ فوریه ۲۰۲۱ پیشنویس طرحهای تکمیلشده خود را به کمیسیون ارائه دهند و آخرینمهلت نیز ۳۰ آوریل ۲۰۲۱ اعلامشده است. کمیسیون پسازآن به مدت هشت هفته طرحها را موردبررسی قرار داده و بر آن اساس پرداختها انجام خواهد شد.
اتریش که در ابتدا همراه با هلند، سوئد و دانمارک در زمره مخالفان سرسخت کمکهای بلاعوض به دیگر کشورها محسوب میشد، درنهایت ناچار به پذیرش و همراهی با سایر اعضاء گردید. اتریش نیز همچون ایتالیا تاکنون برنامه عملیاتی خود را ارائه نداده و به نظر میرسد با توجه به شرایط سیاست داخلی این کشور و بهویژه اتهامهای مطرحشده علیه گرنت بلومل وزیر دارایی، ارائه طرح پایانی آن نیازمند زمان بیشتری باشد.
به نظر میرسد استراتژی دولت اتریش مبنی بر رهبری مخالفان با بسته کمکی و اعلام آسیبهای کمتر اقتصادی در موج اول شیوع کرونا در کاهش سهم اتریش از محل منابع این صندوق بیتأثیر نبوده باشد.
اجرای طرحهای مختلف با استفاده از منابع بسته حمایتی اروپایی فرصت مناسبی برای بنگاهها و مؤسسات اقتصادی کشورهای غیر عضو اتحادیه اروپایی نیز فراهم میسازد.